Wady i zalety strategii minimalizacji oporu wobec zmiany w pigułce

Przez ostatnie kilka miesięcy pisałam o różnych strategiach minimalizacji oporu ludzkiego wobec zmiany. Opisałam sześć różnych strategii radzenia sobie z oporem w stosunku do nadchodzącej zmiany. Z oporem, który jest naturalnym, ludzkim odruchem w sytuacji, kiedy jesteśmy zmuszani do opuszczenia znanych nam środowiska, zadań, standardów, procedur, narzędzi czy przyzwyczajeń – czyli z tzw. strefy komfortu. Kiedy w naszej codzienności, którą już dobrze znamy i do której przywykliśmy, jesteśmy zmuszani do dokonania zmian i tych na pierwszy rzut oka negatywnych, jak i pozytywnych, czujemy dyskomfort. Dotyczy to w zasadzie każdego. Niektórzy sami potrafią przekonać siebie o potrzebie opuszczenia strefy komfortu, aby zrobić kolejny krok w stronę rozwoju własnego czy firmy. Jednak jest wiele osób, które w takiej sytuacji potrzebują wsparcia, dobrego podejścia, strategii.
Przyjrzyjmy się raz jeszcze wszystkim omawianym strategiom minimalizacji oporu wobec zmiany:
Strategia | Kiedy stosować | Zalety | Wady |
Strategia przymusu / wstrząsu
|
Wyjątkowo, w sytuacjach kryzysowych, kiedy kluczowa jest szybkość działania i inicjatorzy dysponują dużą władzą | Z pozoru mało kosztowna. W stosunkowo łatwy sposób można osiągnąć cel. Szybka i dająca natychmiastowe skutki. |
Może prowokować nie do końca etyczne. W razie fiaska decydent traci zaufanie. Może wywołać jeszcze wiedzy opór czy nawet bunt. Tylko na krótki czas. Duże ryzyko negatywnych konsekwencji. Duże koszty naprawy ewentualnego fiaska. |
Strategia manipulacji | Wyjątkowo, kiedy jest potrzeba poparcia silnej grupy lub kiedy inne taktyki się nie sprawdzają lub są zbyt drogie. | Z pozoru mało kosztowna. W stosunkowo łatwy sposób można osiągnąć cel. Dająca względnie szybkie skutki. |
Może mieć bardzo negatywne skutki i doprowadzić do utraty zaufania do decydentów. Po odkryciu manipulacji może wywołać jeszcze wiedzy opór czy nawet bunt. Duże koszty naprawy ewentualnego fiaska |
Strategia wyjaśniania i komunikowania się | Zawsze | Wyjaśnia potrzebę zmiany. Ułatwia zrozumienie i akceptację zmiany. Zapobiega konfliktom. Buduje relacje. |
Bywa czasochłonna, szczególnie, kiedy brakuje wzajemnego zaufania i wiarygodności. |
Strategia uczestnictwa i zaangażowania
|
Zawsze, kiedy to tylko możliwe. Szczególnie, gdy brakuje informacji, a oponenci mają dużą siłę oporu lub opierający się ma potrzebną wiedzę ekspercką. | Przyczynia się do wzrostu zaangażowania i akceptacji dla zmiany.
|
Potrzebuje więcej czasu. |
Strategia edukacji i wsparcia
|
Zawsze, kiedy to tylko możliwe, Szczególnie, gdy opór wynika z problemów dostosowawczych i opierający się działaniu pod wpływem obaw i niepokojów. | Mogą ułatwić niezbędne dostosowanie się do nowej sytuacji.
Jedyna metoda, która sprawdza się w tego typu problemach. |
Czasochłonna i może być kosztowna.
|
Strategia negocjacje i rekompensaty
|
Niezbędna, kiedy silna grupa interesariuszy traci na zmianie i stawia duży opór. | Ułatwia przekonanie oponentów. Może skłonić do zaangażowania się nawet najbardziej opornych. | Bywa zbyt kosztowna. Może zachęcić innych do wywierania nacisków. |
Nie ma jednej dobrej strategii. Optymalnym wyjściem jest mix kilku strategii, szczególnie: Strategii wyjaśniania i komunikowania się, Strategii edukacji i wsparcia oraz Strategii uczestnictwa i zaangażowania. W szczególnych sytuacjach Strategia negocjacji i rekompensaty może być również uzasadniona. Pozostałe strategie: Strategia przymusu / wstrząsu oraz Strategia manipulacji niosą za sobą zbyt duże ryzyko negatywnych konsekwencji, które mogą zaważyć na dalszych etapach wdrażania zmiany i przyczynić się do jej fiaska.
W następnym wpisie o komunikacji w procesie zmiany.
Powyższe oraz inne praktyczne informacje na temat, jak przygotować i wdrażać zmianę znajdziesz w mojej książce Praktyczne zarządzanie zmianą w firmie, czyli nie taki diabeł straszny.
Więcej o komunikacji możesz przeczytać w mojej książce Komunikacja bez barier. Jak rozumieć i być rozumianym
Zapraszam również na warsztaty, w tym szkolenia indywidualne oraz sesje coachingowe z zarządzania zmianą oraz z innych obszarów. Wszystkie warsztaty również online!